Zmiany w przepisach dotyczących prawa spadkowego zostały wprowadzone ustawą z dnia 28 lipca 2023r., a zaczną obowiązywać od dnia 15 listopada 2023r.
Nowa procedura odrzucenia spadku w imieniu małoletnich dzieci
Od 15 listopada 2023r. rodzic chcąc odrzucić spadek w dziecka nie będzie musiał już uzyskiwać uprzedniej zgody sądu opiekuńczego. Będzie to możliwe pod warunkiem, że dziecko zostało powołane do spadku na skutek wcześniejszego odrzucenia spadku przez rodzica, a drugi rodzic wyrazi zgodę na dokonanie przedmiotowej czynności.
Nowe zasady będą dotyczyć również spadków otwartych przed dniem wejścia w życie zmian, jeśli termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzucenia spadku nie upłynął przed 15 listopada 2023r.
Kiedy w dalszym ciągu będzie konieczna uprzednia zgoda sądu opiekuńczego lub sądu spadku ? W sytuacji, gdy np. dziecko jest powołane do dziedziczenia w pierwszej kolejności po jednym z rodziców bądź w przypadku, gdy drugi rodzic nie wyraża zgody na ww. czynności.
Nowe terminy przyjęcia bądź odrzucenia spadku
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, oświadczenie o odrzuceniu bądź przyjęciu spadku powinno być złożone w ciągu sześciu miesięcy od daty, gdy spadkodawca dowiedział się o tytule swego powołania, czyli najczęściej od dnia śmierci spadkodawcy.
Od 15 listopada 2023r. do zachowania powyższego terminu wystarczające będzie złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Znaczenie będzie mieć zatem data złożenia wniosku, a nie data przyjęcia przez sąd takiego oświadczenia.
Ponadto od dnia 15 listopada 2023r. wprowadzono zawieszenie wyżej wskazanego terminu sześciu miesięcy, jeśli oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu. W takiej sytuacji zawieszenie obowiązuje przez okres postępowania sądowego w tym przedmiocie. Ma to znaczenia zwłaszcza wobec małoletnich spadkobierców, kiedy to ich rodzice występują do sądu rodzinnego o zgodę na przyjęcie lub odrzucenie spadku w imieniu dziecka.
Zmiana właściwości sądu
Wyrażenie zgody na przyjęcie lub odrzucenie spadku należało dotychczas do właściwości sądu opiekuńczego. Od 15 listopada 2023r. zgoda taka w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku będzie wydawana przez sąd spadku. Sąd opiekuńczy będzie zatem wydawał zgodę w tym zakresie jednie w przypadku, gdy postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie zostało jeszcze wszczęte.
Zmiany w dziedziczeniu ustawowym
Zgodnie z wprowadzoną zmianą, dalsze pokolenia niż dziadkowie, dzieci dziadków (wujowie i ciotki) oraz ich dzieci (rodzeństwo stryjeczne) stracą możliwość dziedziczenia.
Spadkobiercy niegodni spadku
Znowelizowane przepisy wprowadzają nową przesłankę do tego, by sąd uznał spadkobiercę za niegodnego spadku (traktuje się go tak, jakby nie dożył otwarcia spadku). Od 15 listopada 2023r. za niegodnego spadku może zostać uznany spadkobierca, jeśli:
- uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem lub innym organem,
- uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.
Wróć